Ai sẽ thật sự cầm quyền tại Thái Lan?

Đỗ Hiếu, phóng viên RFA, Bangkok

2011-07-13

Tương lai vương quốc Thái Lan sẽ ra sao khi lần đầu tiên trong lịch sử xứ sở này sẽ có một nữ thủ tướng, xuất thân là một doanh gia.

RFA

Buổi thuyết trình về chủ đề “ Sự sống lại của chế độ Thaksin” tại câu lạc bộ báo chí quốc tế ở Bangkok hôm 12 tháng 7, 2011.

Điểm đặc biệt gây sự chú ý của dư luận là nữ chính khách sắp lãnh đạo chánh phủ Bangkok, bà Yingluck Shinawatra lại là em gái của cựu thủ tướng Thaksin, người bị quân đội Thái lật đổ cách đây gần 5 năm và hiện sống lưu vong ở nước ngoài. Liệu bà có hoàn thành trọng trách này không, và ai sẽ là người thật sự cầm quyền? Xung khắc, sóng gió, xáo trộn  có sẽ chấm dứt ? Mời quý vị nghe nhận định từ các nhà bình luận thời cuộc, giáo sư chính trị học do Đỗ Hiếu ghi nhận.

Giòng họ Shinawatra , đảng Pheu Thai và phe Áo Đỏ

Cuộc đảo chánh quân sự, một bản án tù, bị ngăn cấm không được hoạt động chính trị, bị khai trừ khỏi đảng, tất cả những diễn biến và sự kiện đó đã thất bại đối với cá nhân cựu thủ tướng Thaksin và các thân tín của ông, vì trong cuộc tuyển cử vào chủ nhựt 3 tháng 7 vừa qua, một nữ chính khách mang giòng họ Shinawatra đã thắng cử vẻ vang, trội hơn thủ tướng Abhisit Vejjajiva đến  hơn 6 triệu lá phiếu.
Em gái ông Thaksin là bà Yingluck sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Thái Lan, với cương vị là người lãnh đạo đảng Pheu Thai, có nghĩa là Vì người Thái. Như vậy từ vị trí một chính khách lưu vong, một phạm nhân bị cấm không được quyền về xứ, ông Thaksin lại được dư luận và báo giới nhắc đến và cho rằng ông đang có ưu thế chính trị, kể từ khi ông bị buộc rời khỏi chính trường hồi tháng 9 năm 2006.

Em gái ông Thaksin là bà Yingluck sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Thái Lan, với cương vị là người lãnh đạo đảng Pheu Thai. Như vậy từ vị trí một chính khách lưu vong, một phạm nhân bị cấm không được quyền về xứ, ông Thaksin lại được dư luận và báo giới nhắc đến và cho rằng ông đang có ưu thế chính trị

Bà Yingluck Shinawatra chủ tịch Đảng Puea Thái.

Những ngày gần đây, người ta ưu tư và đưa ra nhiều thắc mắc, như phe nhóm của ông Thaksin và các khuynh hướng đối lập với giòng họ Shinawatra, đảng Pheu Thai, phe Áo Đỏ có thể xóa bỏ sự khác biệt, chấm dứt những xáo trộn, căng thẳng mà đất nước Thái phải thường xuyên đối phó trong suốt 5 năm qua, vì công luận vẫn gay gắt lên án những vụ bắn giết trên đường phố ngay trung tâm Bangkok đã cướp đi mạng sống của gần 100 người, cách đây hơn một năm.
Nếu không giải tỏa được những xung khắc đó, xứ sở này sẽ tiếp tục chứng kiến các mâu thuẫn, khác biệt, chống đối lẫn nhau và trong tương lai, nền dân chủ của Thái Lan sẽ chuyển hướng ra sao? Một kỷ nguyên mới với nhiều hứa hẹn sẽ thành hiện thực hay lủng củng, căng thẳng nội bộ vẫn tồn tại và kéo dài?
Các diễn giả am tường về thời cuộc và chính trị Thái Lan phân tích và nhận định trong cuộc gặp gỡ mới đây với giới truyền thông tại Bangkok qua chủ đề “ Sự sống lại của chế độ Thaksin”.

Sự sống lại của chế độ Thaksin?

Tiến sĩ Surat Horachaikul, phó Khoa trưởng Khoa Chính trị học, viện đại học Chulalongkorn ở Bangkok ghi nhận kết quả rõ nét mà bà Yingluck đã dành được cách đây 10 hôm, tuy nhiên ông không biết chắc là một khi lên cầm quyền bà sẽ tự mình định đoạt công việc quốc sự hay phải cần có sự hỗ trợ của người anh cả từ xa, vì dư luận mà ông nghe được đang đặt câu hỏi, không biết rồi đây tân nội các sẽ được đặt tại Bangkok, HongKong hay Dubai? Cũng có tin nói rằng rồi đây, ông Thaksin có thể được em gái cử làm đặc sứ thương mại của Thái Lan?
Vẫn theo tiến sĩ Surat thì những cam kết của bà Yingluck về quyết định nâng lương tối thiểu mỗi ngày lên gấp đôi là 300 baht, tương đương với 10 đô la và tăng lương những nhân viên tốt nghiệp đại học từ 8 

Phe áo Đỏ ủng hộ cựu thủ tướng Thaksin trong cuộc biểu tình (2010). AFP

ngàn baht lên 15 ngàn baht một tháng, là một bài toán phức tạp.

khi lên cầm quyền bà sẽ tự mình định đoạt công việc quốc sự hay phải cần có sự hỗ trợ của người anh cả từ xa, vì dư luận mà ông nghe được đang đặt câu hỏi, không biết rồi đây tân nội các sẽ được đặt tại Bangkok, HongKong hay Dubai?

Tiến sĩ Surat Horachaikul

Mặt khác, tuy người dân Thái nhất là thành phần lao động, nông dân có lợi tức thấp, vẫn dành nhiều sự ủng hộ và cảm tình đối với ông Thaksin, nhưng công luận chưa quên những cuộc càn quét, truy nả trong chiến dịch bài trừ ma túy do ông chủ trương đã có hơn 2800 người bị quân đội và cảnh sát Thái bắn hạ mà không được đưa ra công lý phán xét. Liệu dưới chánh quyền của bà Yingluck những hành động vi phạm nhân quyền bị thế giới lên án gay gắt đó, có diễn ra nửa hay không?
Một vấn đề nan giải và phức tạp khác mà người dân Thái đang bàn tán là nếu xét ân xá cho ông Thaksin thì bà Yingluck cũng phải xem xét lại tất cả những vụ án khác và trả tự do cho hàng ngàn tù nhân chính trị và hình sự. Về quan hệ giữa chánh phủ dân cử với quân đội Thái, dù các tướng lãnh chấp nhận sự thắng cử của bà Yingluck cũng sẽ là một thách thức không nhỏ.
Ông Surat hy vọng rằng bà Yingluck sẽ tạo được sự đoàn kết với các đảng phái chính trị khác, trong đó có đảng Dân Chủ của thủ tướng Abhisit để phục vụ hữu hiệu xứ sở và làm tròn những gì mà bà hứa hẹn đối với những cử tri đã dồn phiếu cho bà, hy vọng có được sự thay đổi tích cực trong cuộc sống của họ.
Tiếp lời  giáo sư Surat Horachaikul, tiến sĩ Naruemon Thabchumpson, giảng dạy Khoa chính trị học, viện đại học Chulalongkorn, cố vấn cho cựu thủ tướng Thái Chatichai Choohavan, nói đến sáng kiến của bà Yingluck trong chủ trương cải tiến nông thôn với đề nghị cấp thẻ tín dụng cho nhà nông  và cho họ được 

Những người ủng hộ bà Yingluck Shinawatra vui mừng khi nghe tin bà thắng cử hôm 03/7/2011. AFP photo

vay vốn liếng canh tác với số tiền 70 ngàn baht mỗi người.

bà Yingluck là một phụ nữ đẹp, có sức thu hút, nói năng ăn khách, tuy nhiên nội dung những bài diễn văn của bà không bộc lộ được những đường lối rõ rệt, chính sách cụ thể,

Tiến sĩ Naruemon

Về mặt chính trị thì bà Naruemon nêu ra thắc mắc của nhiều người là rồi đây, đảng Pheu Thai sẽ dành bao nhiêu nghế bộ trưởng, tỉnh trưởng cho phe Áo Đỏ là thành phần mạnh mẽ ủng hộ ông Thaksin, từng xuống đường liên tục chống đối chánh quyền Abhisit.
Hơn nữa, bà Yingluck cam kết sẽ tiến hành những lời hứa với cử tri  vào tháng 10 tới đây, người dân Thái không mấy tin tưởng vào khả năng làm xoay chuyển đất nước, tạo phúc lợi cho toàn dân khi thời gian chỉ còn vỏn vẹn có 3 tháng trước mắt.
Theo tiến sĩ Naruemon thì bà Yingluck là một phụ nữ đẹp, có sức thu hút, nói năng ăn khách, tuy nhiên nội dung những bài diễn văn của bà không bộc lộ được những đường lối rõ rệt, chính sách cụ thể, vì nói gì thì nói, dân chúng Thái Lan cứ thấy mọi nhu yếu, thực phẩm tăng giá chóng mặt từ 6 tháng nay, vậy chừng nào sinh hoạt của họ mới được thoái mái, dễ thở hơn?
Theo một số người dân Thái thì ông Thaksin chính là “đầu óc” vẽ ra “mọi đường đi nước bước” còn đảng Pheu Thai là “tay chân để hành động”. Bà Yingluck cũng bị cho là mua chuộc cử tri vì đã nấu thức ăn cung cấp cho họ, tố giác này đã bị ủy ban bầu cử trung ương bác bỏ.
Giới quan sát thời cuộc thì cho rằng làm chính trị và làm doanh nghiệp là hoàn toàn khác nhau, nhất là đối với một phụ nữ chưa có kinh nghiệm chính trường.
Đỗ Hiếu, RFA, BKK, Thailand