Khúc ballade cho Hoàng Sa
Minh Ngọc (Thanh Nien Online) - Dù mới chỉ đăng tải trên YouTube trong thời gian ngắn, nhưng bài hát tiếng Pháp Ballade pour Hoang Sa (tạm dịch Khúc ballade cho Hoàng Sa) đã lan truyền nhanh chóng trong cộng đồng mạng bởi giai điệu mạnh mẽ, lời bài hát ý nghĩa, xúc động.
Bài hát do André Menras - Hồ Cương Quyết viết lời, nghệ sĩ Jean Pierre Pousset sáng tác nhạc và thể hiện. Không nhiều người biết rằng, Ballade pour Hoang Sa đã ra đời trên đất Pháp một cách tình cờ.
Đồng cảm cùng những nỗi đau
Như Thanh Niên đã có bài viết, sau khi hoàn thành bộ phim tài liệu Hoàng Sa Việt Nam: Nỗi đau mất mát tại Bình Châu và Lý Sơn (Quảng Ngãi), André Menras quay trở lại Pháp. Vào đầu tháng 7 vừa qua, trong dịp tới Paris giới thiệu bộ phim, ông đã ở lại nhà của người em rể là nghệ sĩ, ca sĩ Jean Pierre Pousset. Sau khi xem bộ phim, Jean Pierre xúc động đến nỗi bật khóc. “Lúc đó, tôi đã nói đùa: Jean Pierre hãy sáng tác một bài hát để giải tỏa cảm xúc, được không? Jean Pierre trả lời ngay: André viết lời đi, tôi sẽ viết nhạc”, André Menras kể.
Nghệ sĩ, ca sĩ Jean Pierre Pousset - Ảnh do nhân vật cung cấp
Ông nhớ lại: “Lúc đó là 12 giờ khuya. Chưa tới 3 giờ sáng tôi đã viết xong lời của bài hát, in ra và luồn vào dưới cánh cửa phòng ngủ của Jean”. Không có thêm cuộc trao đổi nào giữa hai người, một tuần sau Jean Pierre gửi cho André Menras bản nhạc do ông thể hiện. “Có vẻ như bộ phim đã có tác động rất mạnh, nên Jean Pierre chỉ cần thể hiện cảm xúc chân thực qua khả năng cảm thụ nghệ thuật tinh tế của mình”, André Menras bày tỏ.
Sau khi bài hát hoàn thành, con trai André Menras đã giúp ông ghép các bức ảnh - đa số do André chụp và số khác do bạn bè ông cung cấp - tạo thành clip đăng tải trên YouTube.
Bài hát hòa bình
Trước khi rời Lý Sơn, André Menras đã hứa với các ngư dân, chị em góa phụ rằng sẽ không bao giờ quên, mà luôn hỗ trợ, giúp đỡ, lên tiếng trước công luận bảo vệ họ. Ông cho biết: “Không có ngày nào tại Pháp tôi không nghĩ đến họ, đến hai cái tên Bình Châu và Lý Sơn. Khi biết tình trạng của anh chị em tại đó, làm sao tôi ngồi yên, ngủ yên được”. Ông cố gắng hoàn thành lời hứa bằng tất cả khả năng như chiếu phim, viết lời bài hát, viết báo, tổ chức các cuộc thảo luận trao đổi và lập quỹ hỗ trợ ngư dân. Với bản nhạc này, ông mới phát hiện, đây là một cách thức rất hay để thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới trẻ về chủ quyền biển Đông.
André Menras muốn có thêm lời tiếng Việt và tiếng Anh cho Ballade pour Hoang Sa. Một số người đã dịch bài hát sang tiếng Việt. Tuy nhiên, ông còn băn khoăn vì có bản dịch chưa chính xác, không đúng với tinh thần của bài hát. Với André Menras, bài hát không phải là một loại “khẩu hiệu”, hiếu chiến mà phải đầy chất thơ và hơn hết là cho thấy bản chất hòa bình. Trong bài hát, André Menras đã lấy câu nói của “vua lặn” ở Lý Sơn là ông Bùi Thượng, năm nay đã 73 tuổi ("Khi lặn gặp con cá mập, hãy nhìn trừng vào mắt nó sẽ không bị tấn công") để viết lời điệp khúc: “Fixons le requin, amis. Fixons le requin, amis. Fixons le requin. N’ayons pas peur, amis (tạm dịch: Hãy nhìn trừng vào mắt con cá mập, các bạn ơi. Hãy nhìn trừng trừng vào nó. Đừng sợ hãi, các bạn ơi).
André Menras và Jean Pierre quyết định đăng ký bảo vệ quyền tác giả bài hát tại hiệp hội quốc tế có tên SACEM. Mục đích không phải vì lợi nhuận mà chỉ “để giữ đúng bản chất nội dung, giai điệu bài hát”. André Menras cho biết, hiệu ứng từ bài hát đã khích lệ ông và Jean Pierre tiếp tục viết thêm ca khúc về chủ đề này. “Thật thú vị vì Jean Pierre, người Pháp 100%, đã và đang hứng thú đồng hành với VN trong tiếng nói chủ quyền biển đảo”, André Menras hào hứng chia sẻ.
Ballade pour Hoang Sa
Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure. Le grand requin du nord est descendu. Iles volées,a mer interdite, De nos pêcheurs il s’est repu. Corps déchirés, âmes errantes. Veuves éplorées, tombes du vent Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure. Il a enlevé tes enfants.
Fixons le requin, amis. Fixons le requin. N’ayons pas peur, amis. Face aux lendemains. Du roi Gia Long à maintenant. Chapelet d’les, riche parure. D’un pays appelé Vietnam. Pourquoi faut-il faut il que cela dure?
Ne crains pas que je me résigne ! La violence piétine le droit Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure. Tu n’es pas un pays chinois! J’ai tout le temps haêa la guerre. Elle m’a trop souvent blessé. Je ne choisis pas de la faire. Mais il faut le requin fixer Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure. Rien ne pourra nous séparer. Aucun requin je te l’assure Un jour je te retrouverai..
Tác giả cũng đã gửi kèm bản dịch tiếng Việt. Cho đến thời thời điểm này, theo tác giả đây là bản dịch tiếng Việt đúng với ý ông và phù hợp nhất với nhịp của nhạc, trong đó có những câu xúc động:
...Từ Vua Gia Long đến giờ hôm nay
Chuỗi đảo, đồ trang sức sang trọng
Của một đất nước mang tên Việt Nam
Tại sao nỗi đau lại mãi trường tồn?
...Hỡi Hoàng Sa, nỗi đau nhói lòng ta
Chẳng có gì chia cắt nổi em ta
Không cá mập nào ta thề chắc rứa
Em lại về, với đất mẹ quê ta.
. Bookmark the permalink.
Vậy mà vẫn còn những con người VN vô cảm,vẫn có những kẻ cam tâm bán nước và bán rẻ mạng sống của ngư dân Bình Châu,Lý Sơn.Ôi nhục nhã VN ơi.
Đề nghị DLB đưa bài XIN TRÒN TUỔI LOẠN ( Chế Linh ca cách đây gần 40 năm ) để bà con nghe lại , vẫn còn thời sự lắm . Ví dụ những câu như : " Lam Sơn ơi hồn Chí Linh, sông Đằng, Vạn Kiếp hay Hạ Hồi, những dòng lịch sử đâu rồi ??? "
Tôi không tham không tham kho tàng vô tận
Tôi không mê nét đẹp lộng lẫy giai nhân.
Tôi không mơ quyền quý cung son vàng
Bạo chúa hay ông hoàng quyền uy cao nhất thế gian.
Thương quê hương qua non thế kỷ điêu tàn
Thương quê hương thăng trầm chuyển biến không nguôi
Lam Sơn ơi hồn Chí Linh sông Đằng Vạn Kiếp hay Hạ Hồi
Những dòng lịch sử đâu rồi?
Tơi chỉ xin chỉ xin đầy lúa thơm quê mẹ hiền
Hàn gắn quê cha buồn phiền với niềm thương
Cho tôi xin đóa hoa tình nụ còn phong kín
Những chân thành ngọt lời trinh nguyên
Tiếng ban đầu tôi ngỏ lời yêu em.
Xin an vui cho anh lứa tuổi đăng trình
Xin cho em chuỗi ngày buồn thoáng qua nhanh
Cho xin thêm ngày tháng xanh màu hoài
Để lớp trai thơ dại đốt đèn đọc sách đêm dài.
===================
Ballade pour Hoang Sa
Tự Tình khúc vì Hoàng Sa
=============
Hoang Sa Viet nam, ma meurtrissure ( 8 ÂM TIẾT trong lời ca PHÁP )
Hoàng Sa Việt Nam, quặn nhức Hồn đau ? ( 8 ÂM TIẾT trong lời ca VIỆT )
Le grand requin du Nord est descendu (10)
Bầy cá mập phương Bắc ác khẩu đầy hận thù (10)
Iles volées, mer interdite (7)
Hoàng Sa-Trường Sa Biển Đông sóng (7)
De nos pêcheurs, il s’est repu (8)
Chúng bắn giết ngư dân vứt xác thây (8)
Corps déchirés, âmes errantes (8)
Linh Hồn Vong Linh ôi hỡi Lương dân (8)
Veuves éplorées, tombeau du vent (9)
Bên Mộ gió góa phụ khăn tang khóc than (9)
Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure (8)
Hoàng Sa Việt Nam, đau lòng hơn nữa ! (8)
Il a enlevé tes enfants (8)
Chúng bắt cóc trẻ em Việt hiền lành (8)
Refrain :
Điệp khúc :
Fi xons le requin, amis (7)
Ta nhắm bắn cá mập ! Bạn ơi ! (7)
Fixons le requin (5)
Bắn cá mập tanh đời ! (5)
N’ayons pas peur, amis (7)
Bạn ơi ! Đừng sợ chúng ra gì ! (7)
Façons aux lendemains ! (6)
Đối diện với Ngày mai nhanh ! (6)
(HÁT 2 LẦN)
Du Roi Gia Long à maintenant (8)
Từ Vua Gia Long đến giờ hôm nay (8)
Chapelet d’îles, riche parure (8)
Chuỗi dài quần đảo biển giàu tài nguyên (8)
D’un pays appelé Vietnam (7)
Thuộc về Nước có tên Việt Nam (7)
Pour quoi faut-il que cela dure ? (8)
Tại sao điều nà mãi mãi trường tồn ? (8)
Refrain :
Điệp khúc :
(HÁT 2 LẦN)
Ne crains pas …. que je me résigne ! (9)
Hoàng Sa yêu dấu ! Đừng sợ anh QUỲ gối (9)
La violence piétine le droit (10)
Bạo động chà đạp lên Công pháp lẫn Nhân quền (10)
Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure (8)
Nửa Trường Sa, lại quặn nỗi đau chia ! (8)
Tu n’es pas un pays…. chinois ! (7)
Em đời nào …. xứ Tàu “lạ” kìa !… (7)
J’ai de tous temps haï la guerre (8)
Tự Ngàn xưa ta uất hận Chiến tranh (8)
Elle m’a trop souvent blessé ! (7)
Đất Mẹ biết bao lần tàn phá ! (7)
Je ne choisis pas de la faire (8)
Anh không bao giờ chọn lựa Chiến tranh (8)
Mais il faut le re quin fi xer (8)
Nhưng Mắt trừng trừng cá mập phải cút (8)
Refrain :
Điệp khúc ( HÁT 1 LẦN)
Hoang Sa Vietnam, ma meurtrissure (8)
Hoàng Sa thương ơi ! Đau buốt Tim ta ! (8)
Rien ne pour ra nous sé pa rer (8)
Chẳng có gì chia cắt nổi Em nhé (8)
Au cun re quin je te l’as sure (8)
Sạch bóng kình ngạc, anh chắc em nghe…. (8)
Un jour je te re trou ve rai (8)
Em lại về Đất Mẹ bao che…(8)
Refrain :
Điệp khúc ( HÁT 4 LẦN)