Gia Minh, biên tập viên RFA
2012-02-18
Trong một chương trình trước, chúng tôi trình bày với quí vị về một số thực tiễn xây dựng thí điểm mô hình nông thôn mới tại Việt Nam trong thời gian từ năm 2009 đến năm 2011.
Phần trình bày hôm nay đề cập đến một số vấn đề liên quan bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới Việt Nam.
Có tiêu chí nhưng thiếu chính sách
Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn Việt Nam đề ra 19 tiêu chí cho một xã được xem là điển hình nông thôn mới.
Là một người hoạt động trực tiếp trong việc canh tác lúa, ông Huỳnh Kim từ Đồng Tháp phân tích một số tiêu chí mà Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn đề ra.
“Vấn đề xây dựng nông thôn mới theo quan điểm của tôi: khi nói tăng thu nhập cho người dân bằng cách nào? Đối với người nông dân làm lúa Đồng bằng Sông Cửu Long thì phải tăng thu nhập từ làm lúa bằng cách tăng năng suất và giảm giá thành. Đây là việc của chính phủ phải tác động vào. Nếu muốn cuộc sống của người nông dân tăng 2,5 lần thì giá lúa phải tăng lên bao nhiêu, năng suất lúa tăng lên bao nhiêu. Nói đến người trồng trái cây cũng vậy. Có khi tăng thu nhập mà không tăng lợi nhuận.
Tôi nghĩ điều quan trọng trong chương trình nông thôn mới là phải làm cho nông dân giàu lên.”
Còn nếu nhà nước muốn tác động vào thì phải có chính sách. Tiêu chí đặt ra mà không có chính sách sẽ không hợp lý.Ô. Huỳnh Kim
Ông này không đồng ý với chỉ tiêu còn chừng 35% lao động trong nông nghiệp, phần còn lại phải chuyển sang lao động trong các ngành nghề khác:
“Vấn đề người nông thôn không làm ruộng nữa là chuyện tự nhiên; còn nếu nhà nước muốn tác động vào thì phải có chính sách. Tiêu chí đặt ra mà không có chính sách sẽ không hợp lý. Ví dụ như tôi, nếu muốn tôi bỏ ruộng thì con cái tôi phải bỏ trước, không làm nông dân nữa. Muốn thế phải có hệ thống giáo dục sao cho con cái người nông dân có nghề để không còn làm ruộng nữa.
Khi con cái tôi không còn làm ruộng và tôi lớn tuổi không làm được nữa thì tôi sẽ cho thuê hay bán đất đó lại cho người nông dân khác. Có ý kiến nói sao nông dân cứ cho con đi học đại học. Thực tế lo thế tốn kém lắm chứ, nhưng nếu không học đại học thì sau này không có việc làm. Do đó phải cải cách giáo dục lại.”
Còn nhiều vấn đề
“Ngày xưa người ta tích tụ đất đai vì đất hoang hóa; người dân chỉ báo cho chính quyền. Nay người dân làm ruộng được họ sẽ không bán. Tích tụ phải tích tụ vài trăm héc ta một chỗ, ngoài ra người có tiền sẽ không đầu tư vào ruộng vì cực mà lợi nhuận ít. Tích tụ không có giá trị gì ở Việt Nam.”
Người theo dõi công tác này lâu nay là giáo sư Tô Duy Hợp thì đưa ra lý do chưa thể triển khai thí điểm nông thôn mới theo yêu cầu đề ra:
“Việc làm tại chỗ cực kỳ khó khăn. Tỷ lệ 40% về số người có bằng cấp được đào tạo về chuyên môn, tay nghề thì không biết có nơi nào đạt được hay không.
Việc tuyên truyền, quan điểm mới thì có nhưng thực tế ‘mới’ chưa rõ ngoại trừ những chỗ như có cơ sở hạ tầng, hợp tác xã, công ty trách nhiệm hữu hạn được thành lập. Chủ yếu là tuyên truyền chứ tôi đến nơi chưa thấy cuộc sống thay đổi rõ.
Trong khi đó thì những vấn đề rắc rối tại nông thôn ngày càng tăng lên như sự cách biệt giàu nghèo ngày càng rõ; khả năng tái nghèo luôn rập rình vì không có năng lực bền vững. Xóa đói giảm nghèo chỉ là việc chạy theo thành tích thôi, chứ đó là một vấn đề lớn.”
Tiêu chí không thực tế
“Thực ra không phải không thể đạt được. Việt Nam không chủ trương xây dựng nông thôn mới trong vòng năm năm hoặc 10 năm, mà chúng tôi đặt ra quá trình trong 30-40 năm đến năm 2050. Tùy theo điều kiện kinh tế, xã hội, hạ tầng của từng địa phương nên có thể đối với tiêu chí này địa phương này thuận lợi hơn thì hoàn thành trước; những địa phương chưa thuận lợi như ‘vùng sâu, vùng xa’, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, thì có thể đến năm 40-50 của thế kỷ này mới hình thành ‘nông thôn mới’. Tôi nghĩ không thể không đạt được mà có thể phải bỏ hoặc điều chỉnh một số chỉ tiêu.
Tùy tình hình, có một số nơi có yêu cầu chỉnh sửa nên chúng tôi đang tiến hành.”
Tôi nghĩ không thể không đạt được mà có thể phải bỏ hoặc điều chỉnh một số chỉ tiêu.Ô. Lương Thế Phiệt
Hôm ngày 6 tháng 2 vừa qua, ông Trương Tấn Sang, chủ tịch nước Việt Nam đã đến huyện Đại Lộc tỉnh Quảng Nam để đánh giá việc xây dựng thí điểm mô hình nông thôn mới tại đó. Qua báo cáo của địa phương thì bốn xã Đại Cường, Đại Hiệp, Đại Hồng, Đại Phong của huyện Đại Lộc đạt được 14/19 tiêu chí, và hộ nghèo giảm xuống còn hơn 15% mà thôi.
Tại buổi lễ tổng kết diễn ra hồi ngày 13 tháng giêng vừa qua, Cục trưởng Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển Nông thôn cho biết trong 11 xã điểm có 4 xã đạt 18 tiêu chí đề ra. Thu nhập của người dân tại những xã điểm đó tăng 62% so với năm 2008.
Trước đó hồi tháng 12 năm ngoái, Bộ Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn Việt Nam cho biết sẽ cho điều chỉnh 7 tiêu chí cho phù hợp với từng vùng miền khác nhau tại Việt Nam, nhất là tại khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và miền núi. Bảy tiêu chí cần phải chỉnh sửa đó là thu nhập bình quân đầu người, cơ cấu lao động, chợ nông thôn, nhà ở dân cư, kiến cố hóa kênh mương, nghĩa trang nhân dân, hợp tác xã hoạt động có hiệu quả.
Việt Nam đề ra chỉ tiêu đến năm 2015 chừng một phần năm số xã trên cả nước đạt các tiêu chí về nông thôn mới, vào năm 2020, phân nửa các xã tại Việt Nam là nông thôn mới.
Đến cuối năm 2010, Việt Nam có 11,112 đơn vị hành chính cấp xã. Con số này hiện nay được nói gần 12 ngàn.
Theo dòng thời sự:
- Chương trình xây dựng thí điểm mô hình nông thôn mới (Phần 1)
- Nông nghiệp sẽ có nhiều thay đổi
- Thực hiện thí điểm bảo hiểm nông nghiệp cho nông dân
- Tái cấu trúc để giảm bất công với nông dân
- Nông nghiệp tiếp tục thành công
- Giữ đất trồng lúa cho đời sau
- 20 năm nữa nông dân trồng lúa mới khá
- Đề cao nông nghiệp đừng quên nông dân
- Tích tụ ruộng đất sản xuất lớn còn xa vời
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét