Hạt nhân Iran : Hy vọng của Matxcơva trước hội nghị Istanbul

Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad (thứ hai bên trái) trong buổi giới thiệu các dự án nguyên tử mới của Iran ngày 15/02/2012 tại Teheran.

REUTERS

Thanh Hà

Ngày 14/04/2012, Iran cùng năm nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức họp tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ để bàn về hồ sơ hạt nhân Iran. Ngoại trưởng Nga tin tưởng Teheran sẽ đưa ra một số những đề nghị mới. Theo quan điểm của Matxcơva đây là một bước tiến của Teheran về phía nhóm 5+1 cho phép các bên nối lại đối thoại sau 15 tháng bị gián đoạn.

Cộng đồng quốc tế chờ đợi Teheran cho phép Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế đến thanh tra các cơ sở hạt nhân Iran. Đồng thời Iran phải trả lời về báo cáo được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế công bố vào tháng 11/2011. Theo đó Iran bị tố cáo phát triển các chương trình hạt nhân vì mục đích quân sự. Liên Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ liền sau đó đã tăng cường các biện pháp trừng phạt nhắm vào chính quyền và các quyền lợi của Teheran.
Tuy nhiên theo đánh giá của các chuyên gia thành công hay thất bại của hội nghị Istanbul ngày mai, 14/04/2012 tùy thuộc vào khả năng của nhóm 5 +1 trong việc thuyết phục Iran giảm các hoạt động làm giàu chất uranium. Nhóm này bao gồm 5 thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và Đức.
Hiện tại Iran đang kiểm soát 3.000 kg chất uranium làm giàu ở mức độ nhẹ với tỷ lệ 3,5 %. Nhưng các chuyên gia cho rằng, quốc gia này có khả năng làm giàu chất uranium tới 20 % đặc biệt là tại khu vực Fordo ở miền trung Iran. Đây là một cơ sở hạt nhân được xây dựng trong lòng đất.
Phương Tây lo ngại Iran có thể nâng tỷ lệ uranium được làm giàu lên tới 90 % để chế tạo bom nguyên tử. Về phần mình Téhéran luôn khẳng định các chương trình hạt nhân của Iran nhằm phục vụ các mục tiêu dân sự.