Khánh An, phóng viên RFA
2012-01-28
Trong chương trình lần này Khánh An mời hai bạn đại diện cho một nhóm có một hoạt động khá là lạ và mới ở Việt Nam, đó là “hút đinh”. Tại sao lại có một nhóm lạ như thế này tại Việt Nam?
Chống nạn "đinh tặc"
Khánh An sẽ cùng nói chuyện với hai bạn và chắc là phải nhờ tới hai bạn giải thích thêm là tại sao có một hoạt động như vậy với những đoàn nhóm dùng xe đi hút đinh trên các ngả đường trong nước.
Khánh An: Trước khi bắt đầu vào chương trình, Khánh An mời hai bạn tự giới thiệu một chút về bản thân mình, được không?
Thịnh: Em xin tự giới thiệu em là Nguyễn Hữu Thịnh, hiện nay em 26 tuổi. Công việc chính hiện tại em tham gia vào đội hút đinh của Quận Thủ Đức và em sinh sống tại Quận 9, TP.HCM. Hiện tại em là sinh viên mới ra trường thôi chị ơi nên chưa có việc làm gì hết, ngoài việc tham gia đội hút đinh.
Duy: Em tên là Lưu Thanh Duy. Năm nay em 18 tuổi. Em vừa tốt nghiệp cấp 3 xong thì em vừa đi học vừa đi làm. Em tham gia việc này cũng được 3 tháng hơn rồi. Em sinh sống tại Quận Thủ Đức luôn.
Khánh An: Khánh An một lần nữa rất vui chào đón các bạn đến với chương trình Café Wifi. Chắc là mọi người đang rất thắc mắc không biết tại sao lại có các đội hút đinh, các bạn có thể cho biết là tại sao lại có đội hút đinh xuất hiện ở Sài Gòn và mục đích của việc xuất hiện những đội nhóm này là như thế nào không?
Duy: Đội hút đinh của tụi em xuất hiện trên địa bàn TP.HCM cách đây cũng hơn một năm rồi. Đội hình này ra mắt khi mà trên các tuyến đường TP.HCM xuất hiện những đinh, vít ốc do những người vá xe người ta tự chế theo hình thoi mà dân TP.HCM thường hay gọi là những "con ách rô” để bẫy những người đi đường đi bằng xe Honda, xe tải mà cán phải thì sẽ bị bể bánh. Việc đó rất nguy hiểm vì người ta bị bể bánh thì có thể sẽ bị tai nạn giao thông, cho nên đội hút đinh xuất phát từ đó.
Khánh An: Vâng. Các bạn có thể cho biết ý tưởng thành lập những đội hút đinh này bắt đầu từ đâu không?
Duy: Dạ, đội hút đinh này theo em được biết là xuất hiện từ mấy anh thanh niên xung phong ở tỉnh Bình Dương. Các anh đã sáng chế ra những cái xe này và tụi em lấy theo mẫu thiết kế đó để thiết kế các xe mà đi trên đường của các tuyến đường quận mình.
Khánh An : Vâng. Và những mẫu xe này thì các bạn có thể mô tả cho mọi người biết nó như thế nào hay không ?
Duy: Dạ, xe hút đinh được chế theo một cái khung sắt, ở dưới có gắn nam châm. Khi chạy trên đường thì mình cột cái xe đó vô xe máy của mình để mình chạy trên đường với tốc độ chậm thì những sắt vụn với những cái đinh, vít ốc, v.v. sẽ bị hút lên và khi mình xả ra thì mình lựa những cái nào nguy hiểm cho qua một bên.
Khánh An: Khi các bạn đi hút đinh như vậy thì các bạn hút được nhiều hay không?
Thịnh: Dạ. Để mọi người dễ hình dung thì như chị cũng biết là trên bộ bài tây nó có 4 quân bài là cơ, rô, chuồn, bích, thì loại đinh mà người ta làm thì nó giống như con ách rô vậy, y chang như vậy luôn đó.
Người ta cắt như vậy luôn đó và loại đó chỉ dùng để rải xe máy thôi. Còn để rải những xe tải thì họ sẽ cắt những miếng bự hơn và dày hơn, cũng y như vậy đó chị. Hồi lúc mới thành lập ra thì số lượng đinh mà tụi em đi hút về nhà phải tính bằng ký đó chị.
Khánh An: Wow! Là khoảng bao nhiêu ký một ngày?
Như bây giờ đi liên tục như vậy thì có một số “đinh tặc” bị động cho nên hiện nay họ rải không có nhiều lắm.Nguyễn Hữu Thịnh, TP.HCM
Thịnh: Cái đó cũng tùy, có hôm thì được nửa ký, có khi hôm được một ký. Như bây giờ đi liên tục như vậy thì có một số “đinh tặc” bị động cho nên hiện nay họ rải không có nhiều lắm. Có hôm tụi em đi về hút được khoảng một trăm cây, có khi thì hai trăm, ba trăm cây.
Khánh An : Vâng. Và có khi nào chính các bạn là những người bị cán đinh không?
Duy & Thịnh: Dạ, chuyện đó thì thường xuyên lắm chị ơi.
Thịnh: Xe hút thì không có bị tại vì xe hút thì có cục nam châm rồi cho nên cái bánh của nó không có bị, chỉ có cái xe kéo của tụi em bị thôi chị ơi. Nó có thể xảy ra nhưng mà do là ngoài cái đội hút đinh của tụi em ra còn có một đội nữa là đội vá xe lưu động của quận nữa chị, cho nên hễ xe tụi em có bị bể, bị cán gì đó thì em sẽ điện cho đội đó lên và họ sẽ vá cho tụi em.
Khánh An: Hai bạn có thể cho biết là các bạn tham gia vào đội hút đinh từ khi nào hay không?
Duy: Em thì tham gia đội hút đinh từ tháng 1 tới tháng 6 năm 2010, sau đó em nghỉ 4 tháng để sắp xếp việc gia đình, rồi tới tháng 10 em vào làm lại cho tới bây giờ.
Công việc ý nghĩa
Khánh An: Vâng. Còn Thịnh thì sao ạ?
Khánh An: Khi các bạn tham gia như vậy thì các bạn có thể cho biết là một ngày làm việc của các bạn là như thế nào hay không?
Thịnh: Công việc của tụi em, nói đúng và chính xác luôn để cho chị và các bạn ở bên nước ngoài dễ hiểu, là công việc của tụi em 365 ngày tụi em làm đủ hết 365 ngày, không có ngày nghỉ chị ạ.
Khánh An: Như vậy thì các bạn làm việc từ mấy giờ?
Thịnh: Dạ. Ngoài giờ hành chính là 8 tiếng cơ bản, sáng từ 7 giờ cho tới 11 giờ là giờ nghỉ trưa, sau đó tụi em tiếp tục bắt đầu công việc là từ lúc 1 giờ chiều cho tới 5 giờ chiều tụi em kết thúc. Rồi sau đó ngoài thì giờ đó thì tụi em còn thay phiên nhau phân chia ra trực cơ quan với lại trực chốt vì trong thời gian nghỉ hễ mà dân người ta báo lúc nào thì tụi em đi ngay liền lúc đó.
Khánh An: Vâng. Khi các bạn làm như thế thì các bạn có được trợ cấp một phần nào không?
Duy: Một tháng tụi em được hỗ trợ 2 triệu để anh em chi phí trong tháng, còn xăng thì do Ban An toàn giao thông Quận Thủ Đức cấp xăng vì xe công tụi em đi hút đinh hằng ngày.
Khánh An: Hai bạn đều là những người tham gia từ lúc đầu khi thành lập những đội nhút đinh thì các bạn có thể cho biết là trong suốt quá trình các bạn tham gia làm công việc hút đinh thì các bạn có những kỷ niệm nào vui hay kỷ niệm nào mà các bạn nhớ nhất hay không?
Em rất là vui tại vì mỗi lần mình đi hút đinh về thì người dân lưu thông trên đường sẽ được an toàn trên chính đoạn đường mà mình đã hút, họ sẽ không bị tai nạn gì hết.Nguyễn Hữu Thịnh, TP.HCM
Duy: Nói chung là niềm vui của anh em trong đội thì rất là nhiều, nhưng mà nếu nói về kỷ niệm nhớ nhất thì có kỷ niệm vào tháng 3 năm 2010, ngày 15 tháng 3, em nhớ rất rõ ngày đó, khi tụi em kéo xe đi trên Quốc Lộ 1A của Quận Thủ Đức thì có một vụ tai nạn đã xảy ra mà em nhớ nhất, là một cặp vợ chồng mà vợ đang mang bầu và người chồng chở đi bệnh viện để chuẩn bị sanh. Khi xe chạy ngang chỗ khu vực của công ty Samsung thì cán phải đinh tặc nên cặp vợ chồng đó bị tai nạn té xuống đường. Lúc đó trong đội anh em gồm 4 người chia nhau ra chở hai người đi bệnh viện, người vợ lúc đó bị băng huyết ở trong tình trạng coi như cứu được mẹ thì con không sống được, nên thấy rất là tội. Còn người chồng thì bị gãy tay, chân bị cày xuống đường nên bị trần xước rất là nhiều. Cảnh thương tâm đó làm tụi em nhớ nhất và có thể nói là nhớ trong cả cuộc đời luôn.
Khánh An: Vâng. Đó là một kỷ niệm buồn, phải không! Sau khi mà bạn chứng kiến và giúp cặp vợ chồng đó thì tâm trạng của bạn sau khi trở về như thế nào? Bạn có thấy là mình có một động lực nào đó để làm tốt công việc của mình hay không?
Duy: Sau vụ tai nạn đó thì anh em trong đội bảo nhau là thôi, cố gắng làm, mình không làm vì mình mà mình làm vì nhân dân. Em thì nói rằng mình có ba má nuôi rồi, bây giờ làm giúp người dân thì chắc ba má cũng vui.
Góp phần an toàn giao thông
Khánh An: Bây giờ cũng là Tết rồi. Khánh An có thắc mắc là không biết trong mùa Tết khi tất cả những hoạt động khác đều dừng lại thì công việc hút đinh của các bạn có dừng lại hay không? Hay là các bạn vẫn tiếp tục làm trong mùa Tết?
Khánh An: Khi mà các bạn tham gia một hoạt động rất là lạ, rất là mới, đó là hoạt động hút đinh, thì các bạn có học hỏi được gì hay không?
Những công việc mà các bạn làm mỗi ngày nó có làm thay đổi các bạn hay không?
Những công việc mà các bạn làm mỗi ngày nó có làm thay đổi các bạn hay không?
Duy: Cái này là công việc hàng ngày của tụi em nói chung là giúp cho tụi em chững chạc hơn, sống chan hòa với mọi người hơn và xuất phát từ đó mình làm những công chuyện nhân đạo với tất cả mọi người, nhiều khi mình thấy cuộc sống này sẽ vui hơn.
Khánh An: Thịnh thì sao?
Thịnh: Dạ. Lúc trước, khi em chưa tham gia đội này, em đi trên đường em rất là lo sợ không biết tới khi nào thì tới phiên mình cán phải đinh và khi cán rồi thì không biết mình như thế nào, em rất là lo sợ.
Thời gian em chưa gia nhập đội, em đi đường em không biết lúc nào em sẽ bị tai nạn nữa, mà từ khi em tham gia vào đội này thì số lượng đinh mỗi ngày em hút về là em cảm thấy rất là an tâm. Em rất là vui tại vì mỗi lần mình đi hút đinh về như vậy thì mình có cảm thấy là mình không hút được hết tất cả số lượng đinh trên tất cả các tuyến đường nhưng ít ra đoạn đường mà mình đi hút như vậy thì người dân lưu thông trên đường sẽ được an toàn trên chính đoạn đường mà mình đã hút, họ sẽ không bị tai nạn gì hết. Khi mình làm được điều đó mình cảm thấy rất là vui đó chị.
Khánh An: Và một câu hỏi cuối thôi. Khi mà các bạn làm công việc hút đinh thì các bạn thấy có những khó khăn gì hay không?
Duy: Công việc của tụi em đôi khi rất là nguy hiểm từ những người vá xe vốn là đinh tặc. Khi tụi em đi trên đường thì những người đó họ mướn dân giang hồ này kia chận đường tụi em đòi đánh, đòi chém tụi em.
Trong những hoàn cảnh như vậy tụi em phải có cách xử lý khôn khéo để tránh được những cảnh nguy hiểm đó.
Khánh An: Vâng. Khánh An cảm ơn các bạn rất là nhiều, thứ nhất là các bạn đã tham gia vào chương trình, thứ hai nữa là cảm ơn các bạn đã đóng góp vào hoạt động một cách rất hữu ích cho người dân, đặc biệt là trong mùa Tết. Cảm ơn các bạn rất là nhiều. Chào các bạn.
Thịnh: Tụi em chào chị. Chúc chị một ngày làm việc thật vui.
Ý kiến của Bạn