Trước Áp Lực, ASEAN Tu Chính Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền

HLTLTHẾ GIỚI, TRONG NƯỚC11/19/2012

Mạch Sống, Ngày 17 tháng 11, 2012

Hôm nay bản thảo Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN được tu chính tại buổi họp cấp bộ trưởng ASEAN để chuẩn bị cho cuộc biểu quyết bởi các nguyên thủ quốc gia Chủ Nhật này.

Ngoại trưởng Albert Del Rosario của Phi Luật Tân tuyên bố với báo chí rằng ông ta hài lòng hơn về bản tu chính vì nó phần nào đáp ứng mối quan tâm của quốc tế và quần chúng ASEAN.

Phi Luật Tân, Nam Dương và Thái Lan đã vận động ráo riết để chỉnh sửa phần nào những khiếm khuyết bị chỉ trích bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức vận động dân chủ quốc tế và trong vùng.

Hai ngày trước, 62 tổ chức xã hội công dân nhóm họp tại Hội Nghị Xã Hội Công Dân và Diễn Đàn Người Dân ASEAN ở thủ đô Nam Vang đã ra thông cáo chung phản đối bản thảo Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN vì những khiếm khuyết trầm trọng của nó.

Các tổ chức vận động dân chủ họp ngoài trời, Nam Vang, Cambodia, ngày 15/11/12 (ảnh BPSOS)

Trả lời Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ, Ts. Nguyễn Đình Thắng, Giám Đốc Điều Hành của BPSOS, giải thích lý do phản đối:

“Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN đi lùi và kéo thấp xuống các tiêu chuẩn của Bản Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền. Theo nguyên tắc tiêu chuẩn quốc tế, nhân quyền không thể nào bị đặt điều kiện.”

Tập hợp 62 tổ chức kêu gọi các chính quyền ASEAN đình hoãn việc chuẩn duyệt văn kiện này để có cơ hội và thời gian tu chính.

Các tổ chức này cũng cảnh báo rằng họ sẽ vận động quần chúng trong khối ASEAN phủ nhận bản tuyên ngôn nếu các chính quyền vẫn tiến hành với bản thảo có nhiều khiếm khuyết. Thay vào đó, các tổ chức này soạn bản “Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN của Người Dân” để làm chuẩn mực.

Ủng hộ lập trường này, Cao Uỷ Trưởng Cho Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc, Bà Navanethem Pillay, kêu gọi các chính quyền ASEAN tạm ngưng việc chuẩn duyệt và đề nghị họ tham khảo người dân.

Ngoại Trưởng Surapong Tovichakchaikul của Thái Lan cho biết rằng, vào giờ chót, các Bộ Trưởng ASEAN đồng ý thêm một đoạn văn nhấn mạnh tính cách quốc tế của quyền làm người nhằm thoả đáng các đòi hỏi từ các tổ chức vận động dân chủ và Liên Hiệp Quốc.

Theo tài liệu mà Báo Bangkok Post có được, đoạn văn sau đây đã được thêm vào bản thảo Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN:

“ASEAN tái khẳng định thêm nữa quyết tâm bảo đảm rằng việc thực thi Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN sẽ phù hợp với sự cam kết của chúng tôi đối với Hiến Chương Liên Hiệp Quốc, Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền, Tuyên Bố và Chương Trình Hành Động Vienna, và những văn kiện quốc tế về nhân quyền mà các quốc gia thành viên của ASEAN đã ký kết cũng như các tuyên bố hay văn kiện của ASEAN liên quan đến nhân quyền.”   

Theo Ts. Nguy ễn Đình Thắng, người sát cánh với các tổ chức vận động dân chủ ASEAN, đoạn tu chính này tuy tích cực nhưng mang tính cách vá víu.

“Nhiều điểm trong bản thảo hiện nay chỏi lại với cam kết ấy. Những điểm này thu hẹp tính phổ cập của quyền con người.”

Tuy nhiên, cũng theo Ông, đoạn tu chính mở đường cho cuộc vận động giải quyết các điểm khiếm khuyết trong tương lai.  

Từ đầu năm nay, BPSOS và Liên Minh CAMSA đã kết hợp chặt chẽ với các tổ chức bạn để vận động tu chính bản thảo Tuyên Ngôn Nhân Quyền ASEAN vì văn kiện quan trọng này sẽ thiết định khung sườn tiêu chuẩn cho chính sách về nhân quyền ở toàn vùng trong nhiều thập niên tới đây.

“Chúng tôi đã cử phái đoàn đến Phi Luật Tân, Indonesia, Cambodia, và Singapore để nhóm họp với các tổ chức xã hội công dân trong vùng”, Ts. Nguyễn Đình Thắng, Giám Đốc Điều Hành của BPSOS và đồng sáng lập viên của Liên Minh CAMSA, giải thích.

Phái đoàn BPSOS và Liên Minh CAMSA hiện diện ở Nam Vang để tham gia cuộc vận động giờ chót gồm nhân sự đến từ các địa bàn mà hai tổ  chức này có hoạt động thường trực: Thái Lan, Mã Lai, Đài Loan và Hoa Kỳ.

Trong mấy ngày qua, chính phủ Cambodia đã sách nhiễu Hội Nghị Xã Hội Công Dân và Diễn Đàn Người Dân ASEAN bằng cách ép các khách sạn và cơ sở phải huỷ hợp đồng cho mướn địa điểm họp. Các tổ chức vận động dân chủ quyết định dựng lều họp ngoài trời.

Biểu lộ tinh thần đoàn kết, nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế và Hoa Kỳ đã lên tiếng yêu cầu TT Obama nêu vấn đề này với chính quyền sở tại khi công du Cambodia tuần tới đây.

Từ năm 2005 BPSOS đã cử nhiều phái đoàn đến Malaysia, Indonesia và Thái Lan để bắt liên lạc với các tổ chức vận động dân chủ ASEAN. Khi Hiến Chương ASEAN, với điều khoản về nhân quyền, ra đời cuối năm 2007 thì vài tháng sau đó BPSOS và Liên Minh CAMSA phối hợp với một số tổ chức vận động dân chủ sở tại để thiết lập hoạt động thường trực ở Malaysia, ở Thái Lan và Đài Loan năm 2010.

“Song song với công tác chống nạn buôn người và bảo vệ đồng bào xin tị nạn, chúng tôi nhập cuộc vào phong trào vận động dân chủ ASEAN”, Ts. Thắng giải thích. “Đồng thời từ Hoa Kỳ chúng tôi phối hợp với các tổ chức nhân quyền quốc tế để yểm trợ phong trào này.”

Các bộ trưởng ASEAN cũng duyệt lại bản Tuyên Bố Chung về tuyên ngôn ASEAN-Trung Quốc về giải quyết tranh chấp Biển Đông nhân kỷ niệm 10 năm ký kết văn kiện này. Trung Quốc đang ráo riết vận động vào phút chót để ảnh hưởng đến tiến trình duyệt lại bản tuyên bố này.

 http://machsong.org/modules.php?name=News&file=article&sid=2547